Marcha Kwisthout-Van der Ouderaa: Manager Langdurige zorg en Behandeling en inhoudsdeskundige beleidslijn ‘Leven met dementie in vrijheid’ bij tanteLouise.
Ouderenzorgorganisatie tanteLouise is een van de koplopers op het gebied van innovaties binnen de zorg. Het concept waarbij liefdevolle aandacht en warme zorg centraal staan, naast een ruimdenkende visie op dementie, wijken af van wat standaard is.
In welk opzicht gaan jullie anders om met jullie bewoners?
Ondanks dat dementie een ongeneeslijke ziekte is, richten we ons op het verbeteren van de kwaliteit van leven van onze bewoners. Zo weten we dat bewoners het onprettig vinden om beperkt te worden in hun mentale en fysieke vrijheid. Logisch, want wie wil er achter gesloten deuren zitten? Daarom zijn bij ons de deuren open.
Brengt dat geen risico’s met zich mee?
Wij kijken op een andere manier naar risico-taxatie. In plaats van alles zo veilig mogelijk voor ze te maken, en dus preventieve maatregelen te nemen om bepaalde situaties te voorkomen, kijken wij naar structureel aantoonbare risico’s. We gaan daarbij niet uit van de denkbare risico’s, maar van de aanvaardbare risico’s. Immers, niemands leven is helemaal zonder gevaar. Bovendien brengen we de onrustmedicatie zoveel mogelijk omlaag, zodat de bewoners ‘zichzelf’ weer voelen.
Leidt deze visie tot een fijner leven voor jullie bewoners?
Absoluut. Bovendien kijken we naar hun doelen, wat zouden ze nog heel graag willen? Dat kan iets relatief eenvoudigs zijn, zoals zelfstandig koffiezetten of op eigen initiatief een medebewoner bezoeken. Met een zelfontwikkelde methode, gebaseerd op bestaande, beproefde methodes, helpen wij ze om dat stapsgewijs aan te leren. Waar ze eerst continu hulp bij nodig hadden, kunnen ze dat nu weer zelfstandig.
Dat betekent dus wel een andere benadering en werkwijze van het zorgprofessionals?
Dat klopt. Daarom leiden wij onze eigen Verpleegkundigen Active Ageing op, die onze bewoners volgens deze visie ondersteunen. Maar het is ook een mindset binnen de gehele organisatie. Het mooie is dat we deze visie samen maken en dat dus iedereen hierin participeert. Nieuwe zorgprofessionals solliciteren ook vaak bij tanteLouise, juist omdat ze aansluiting vinden bij ons concept en onze visie.
Waaruit blijkt dat dit concept succesvol is?
Wij zien vooruitgang bij onze bewoners. We kunnen een aantal gelukkige levensjaren toevoegen aan hun leven, in plaats van de palliatieve zorg die voorheen werd geboden. Dat is fijn voor hen en hun omgeving, maar werkt ook motiverend voor het personeel.
Innovatie zit dus niet alleen in techniek, maar ook in een vorm van sociale innovatie?
Bij innovatie denken we inderdaad snel aan ingewikkelde digitale mogelijkheden, maar dat hoeft zeker niet zo te zijn. In ons eigen Tante’s Zorglab werken we samen ook aan sociale innovaties. Tegelijkertijd fungeert een van onze locaties als Living Lab waar we de innovaties grondig testen. En pas als we overtuigd zijn van de meerwaarde, brengen we het in de praktijk. Soms komen we ook tot de conclusie dat iets onvoldoende effectief is. Dan durven we het ook te beëindigen.
In hoeverre helpen innovaties het tekort aan zorgprofessionals terugdringen?
Innovaties zorgen ervoor dat mensen langer mobiel blijven en cognitief op een zo hoog mogelijk niveau functioneren. Daarmee wordt de zorgzwaarte verlaagd en kan de ratio personeel en client verschuiven. Dat is geen bezuinigingsmaatregel, maar simpelweg noodzaak. Er is nu al een enorm tekort aan zorgprofessionals en dat loopt alleen maar op.
Kun je een voorbeeld van zo’n sociale innovatie noemen?
Een eenvoudig voorbeeld is dat we de mobiliteit van onze bewoners stimuleren. Bijvoorbeeld door hen te activeren om enkele keren per week lopend naar het restaurant te gaan. Ook organiseren we kleinschalige activiteiten op verschillende plekken in het gebouw waar de bewoners zelf naartoe moeten lopen. Hoe mobieler zij zijn, hoe lager de belasting voor het personeel. En natuurlijk dragen technieken, zoals toezicht op afstand, ook bij aan het verlagen van de werkdruk, maar de grootste bijdrage leveren wij door op een andere manier met zorg om te gaan.